Każda ilość alkoholu spożytego w ciąży może być szkodliwa dla płodu
Obecnie zaprzestano stosowania alkoholu jako środka potencjalnie leczniczego, ponieważ udowodniono, iż jego stosowanie daje wręcz odwrotne skutki, szczególnie w dziedzinie położnictwa. Udowodniono, że alkohol jest substancją, która bez problemu szybko przenika przez barierę łożyskową i oddziałuje negatywnie na rozwijający się płód. Szczególnie teratogenny jest w okresie organogenezy, czyli w pierwszym trymestrze ciąży, ponieważ zmiany jakie powoduje w rozwijającym się mózgu są nieodwracalne.
Na przestrzeni wieków prowadzono obserwacje nad negatywnymi skutkami spożywania alkoholu przez kobiety w ciąży, a efekty, które niesie za sobą destrukcyjny wpływ trunku na płód nazwano płodowym zespołem alkoholowym – FAS.
Co to jest FAS?
Nomenklatura medyczna podaje również terminy takie jak FAE – fetal alkohol effects, oraz pFAS – partial fetal alkohol syndrome, które pojawiły się w 1978 roku ze względu na to, iż pełnoobjawowy FAS jest trudny do zdiagnozowania. FAE określany również mianem pFAS, czyli częściowy FAS, obserwujemy wtedy, gdy uszkodzenie poalkoholowe daje łagodniejsze skutki. Dziecko ma wówczas widoczne cechy deformacji twarzy oraz przynajmniej jeden objaw neurologiczny występujący w FAS.
Dzieci z alkoholowym zespołem płodowym (FAS) cechuje drażliwość, wycofanie lub nadpobudliwość, a także kłopoty z przyswajaniem wiadomości, abstrakcyjnym myśleniem i trudność z adaptacją w społeczeństwie.
Jak zapobiegać FAS?
Kluczowym działaniem w profilaktyce oraz zapobieganiu alkoholowemu zespołowi płodowemu jest edukacja. Ginekolog oraz położna powinni na wczesnym etapie przedkoncepcyjnym uświadamiać swoje pacjentki o konsekwencjach jakie niesie za sobą spożywanie alkoholu w ciąży. Dojrzewająca komórka jajowa w organizmie przyszłej matki może być narażona na skutki działania alkoholu zanim zostanie zapłodniona. To samo dotyczy mężczyzn, jako iż proces spermatogenezy trwa około dwa miesiące. W celu zapobiegania uszkodzeniu materiału genetycznego przez działanie alkoholu należy zaprzestać picia trunków co najmniej trzy miesiące przed planowanym zajściem w ciążę
FAS to wciąż aktualny problem, a społeczeństwo nie do końca zdaje sobie sprawę z tego, iż nie ma dawki alkoholu bezpiecznej dla rozwijającego się płodu. W mediach mówi się o skutkach spożywania alkoholu w okresie rozrodczym, a wśród ludzi ciągle panuje przekonanie, że „kieliszek wina na uroczystości rodzinnej” nie wpłynie negatywnie na dziecko. Przyszła matka powinna być świadoma, że ma całkowity wpływ na wystąpienie alkoholowego zespołu płodowego u swojego dziecka i może mu w 100% zapobiec.
