W jakim momencie (po 6 miesiącach, po roku, po dwóch, po czterech latach), w jaki sposób (nagle czy powoli), częściowo czy całkowicie – każdy scenariusz jest inny. Wszyscy wiemy, że dla dziecka najbardziej korzystne jest wyłączne karmienia piersią do ukończenia 6 miesiąca życia, następnie wprowadzanie produktów uzupełniających pod osłoną mleka matki oraz kontynuacja karmienia do końca pierwszego roku życia bądź oczywiście dłużej o ile odpowiada to dziecku i matce. Jeśli jednak podjęliście decyzje, że to koniec, sprawdź jak się do tego przygotować.
Kiedy lepiej NIE odstawiać dziecka od piersi?
Przyczyny decyzji mogą być różne: powrót do pracy, zmęczenie, pojawienie się przeciwwskazań do dalszego karmienia ze strony dziecka czy matki, nagłe losowe zdarzenia, itd. Jeśli podejmujemy taką decyzję w sposób zaplanowany najważniejsze jest to, żeby była dobrze przemyślana, aby nie była skutkiem wpływu otoczenia, błędnych przekonań czy chwilowych trudności. Nie należy odstawiać dziecka od piersi w sytuacjach takich jak: zmiany w organizacji życia, z którymi wiąże się dodatkowy stres dziecka (przeprowadzka, pójście do żłobka, uroczystości rodzinne itd), choroba matki lub dziecka (wyjątek stanowi konieczność zażywania przez matkę leków przeciwwskazanych podczas laktacji), okresy upalne, podczas zapalenia piersi. Należy pamiętać o tym, że jest to szczególny moment w życiu zarówno matki, jak i dziecka, bardzo ważne są uczucie jednej i drugiej strony i dobrze jest uwzględnić je podczas planowania odstawienia, chociaż zazwyczaj ten proces przechodzi dość łagodnie. Nie jest niczym złym podjęcie decyzji o zakończeniu karmienia piersią, kiedy mama dokładnie wie, dlaczego to robi, jakie są przyczyny i jakie mogą być ewentualne skutki. Dobrze jest też podejmując taką decyzję zasięgnąć porady doradcy, aby przeprowadzić odstawienie w sposób łagodny, bądź też znaleźć jakieś rozwiązanie pośrednie (np. karmienie częściowe, tylko wieczorami itd). Istotnym elementem są też piersi, które wymagają troskliwego postępowania, jeśli chcemy np. odstawić dziecko całkowicie przy dobrze rozkręconej laktacji.
Odstawienie od piersi: wskazówki
Chciałabym się skupić właśnie na istotnych aspektach towarzyszących procesowi odstawiania dziecka od piersi, które jest zaplanowane, całkowite, następuje w momencie, kiedy laktacja jest na wysokim poziomie. Przykładowa sytuacja: po 6 miesiącach mama wraca do pracy i nie widzi dalszej możliwości karmienia. Odstawienie po roku, dwóch czy więcej lat karmienia zazwyczaj przebiega samoistnie lub bardziej łagodnie i trudności mogą mieć raczej charakter psychologiczny niż „piersiowy”.
1. Kiedy juz decyzja jest podjęta trzeba zdawać sobie sprawę, ze proces odstawienia będzie trwał jakiś czas, żeby oszczędzić stresu maluchowi, mamie i piersiom.
2. Zaczynamy skracać czas karmienia oraz zmniejszać częstotliwość. Po paru dniach laktacja powinna stopniowo zacząć sie obniżać. Dobrze jest też nie opróżniać piersi do końca, żeby wykorzystać autokrynny mechanizm hamowania produkcji pokarmu.
3. Koniec 6 miesiąca jest to czas, kiedy zaczynamy wprowadzać dziecku produkty uzupełniające, więc niektóre karmienia można zastąpić innym posiłkiem, a stopniowy charakter odstawiania zapewni nam „osłonę mleka matki”, która jest dla dziecka niezwykle ważna, gdyż ogranicza ryzyko alergii na nowo wprowadzane produkty.
4. Jeśli wydłużając odstępy pomiędzy karmienia okresowo będzie odczuwalne przepełnienie piersi (a nie chcemy w tym momencie przystawiać dziecka), to każdorazowo w takie przypadku należy odciągnąć pokarm laktatorem, lecz nie opróżniając piersi do końca, ale tylko do uczucia ulgi. Jest to bardzo ważne, żeby nie dopuścić do wystąpienia zmian zastojowych w piersiach. Mleko można w dowolnym czasie podać dziecku z butelki. Pamiętajmy, że każda kropla się liczy, więc niech się nie marnuje.
5. Ograniczając stopniowo ilość karmień bezpośrednio z piersi z czasem będziemy mogły całkowicie z nich zrezygnować, kontynuując okresowe odbarczenie piersi za pomocą laktatora w momentach odczuwalnego przepełnienia. Odciągnięte mleko wciąż możemy dziecku podawać uzupełniając w razie konieczności mieszanką, aby zapewnić dziecku odpowiednia podaż dobową.
6. Miejmy dużo miłości, cierpliwości i wyrozumiałości do dziecka, siebie samych oraz własnych piersi, aby w sposób jak najmniej stresujący wprowadzić w życie zmiany związane z zakończeniem mlecznej przygody. Dajmy sobie czas, aby łagodnie przejść przez ten kolejny etap budowania naszej relacji z dzieckiem
Podobne postępowanie będzie odpowiednie również w sytuacji konieczności nagłego odstawienia dziecka od piersi. Wówczas zastępujemy karmienia z piersi odciągnięciami pokarmu laktatorem stopniowo skracając czas ich trwania oraz częstotliwość podając dziecku mleka inna metodą, jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań. Jeśli natomiast do odstawienia musi dojść z przyczyn wykluczających również podawanie mleka dziecku, wówczas można rozważyć dodatkowo podanie leków hamujących laktację.
