Kiedy zaczyna się rywalizacja?
Starsze dziecko dosyć często ma przeświadczenie, że młodsze jest na uprzywilejowanej pozycji – otrzymuje od rodziców więcej uwagi, więcej mu wolno. Podczas gdy od starszego dużo się wymaga i oczekuje. Okazuje się, że młodszy brat czy siostra dla starszaka staje się rywalem. Kiedy domagamy się od niego, żeby się opiekował maluchem – buntuje się. I nie ma w tym nic dziwnego, bo oprócz tego, że ma gorzej, to jeszcze musi pełnić rolę niańki. Rodzi się więc w nim niechęć do małego, do opieki nad nim, a nawet do wspólnej zabawy.
Jak w takim razie zadbać o dobre relacje między rodzeństwem?
1) Zachęcaj zamiast zmuszać
Zajmowanie się młodszym rodzeństwem nie powinno należeć do stałych obowiązków dziecka obok wynoszenia śmieci czy sprzątania własnego pokoju. Nie znaczy to, że w ogóle nie powinno się nim opiekować. Oczywiście dobrze by było, żeby od czasu do czasu mogło pomóc rodzicom. Jednak im bardziej od niego tego oczekujesz, tym bardziej odwrotny efekt otrzymujesz i jedynie wzmacniasz rywalizację między nimi. Dlatego zamiast zmuszać, przekonuj i zachęcaj.
Przede wszystkim zacznij od prośby, nie nakazu. Licz się z tym, że może Ci odmówić i daj mu takie prawo. Wyjaśnij starszemu, dlaczego potrzebujesz jego pomocy. Nie proś wtedy, kiedy jest czymś zajęte. Przerwanie swojej zabawy czy rezygnacja z własnych planów będzie dla niego zbyt dużym poświęceniem.
2) Doceniaj małe gesty
Chwal za każde wspólne spędzanie czasu, doceń za wymyślanie zabawy. Powiedz, jak bardzo się cieszysz, gdy widzisz, że Twój starszak sam z siebie zajmuje się młodszą siostrzyczką czy braciszkiem i wtedy, kiedy spełnia Twoją prośbę.
3) Spraw, by starsze dziecko czuło się wyjątkowo
Nie oczekuj, że starsze rodzeństwo będzie ustępowało młodszemu tylko z racji wieku. To wzmocni przekonanie, że małemu na więcej wolno, a ono samo jest na z góry straconej pozycji. Wręcz przeciwnie, pokaż mu, że to on jest bardziej uprzywilejowany.
Nie karz za brak chęci opieki nad młodszym czy wspólnej zabawy. Wykaż zrozumienie dla potrzeb swojego starszego dziecka, daj mu prawo do zajmowania się wyłącznie swoimi sprawami.
Obowiązek zajmowania się dziećmi powinien należeć wyłącznie do rodziców i nie można wymagać od dziecka, aby pełniło ich rolę. Należy pamiętać, że warunkiem wychowania opiekuńczego, troskliwego i odpowiedzialnego człowieka jest brak przymusu.
