Rodzice, którzy z różnych względów nie mogą lub nie chcą posyłać dzieci do przedszkola mogą wybrać formę edukacji, w której oni sami stają się nauczycielami swoich dzieci lub powierzają maluchy opiece osób, które stwarzają im atmosferę domu rodzinnego, a zarazem edukują. Nauka w domu to nie tylko nauczanie przez mamę lub tatę w domowym zaciszu, ale również uczestnictwo w życiu społecznym i kulturalnym, kontakt z rówieśnikami, aktywne rozwijanie zainteresowań, praktyczne pogłębianie wiedzy o świecie. Czasami rodzice dzieci spełniających obowiązek przedszkolny w domu łączą swoje siły organizując maluchom zajęcia, w których mają lepszą okazję na uspołecznienie poprzez kontakt z innymi dziećmi.
Czy domowe przedszkole może mieć każdy?
Teoretycznie nie ma wymogów co do wykształcenia pedagogicznego mamy czy taty, jednak dla niektórych rodziców stanowi to mimo wszystko podstawę. Dlatego jeśli nie czują się na siłach, aby nauczać swoje dzieci, mogą przynajmniej w niektórych dziedzinach powierzyć to zadanie wynajętemu nauczycielowi lub współpracować z innymi rodzicami nauczającymi dzieci w domu. Może się bowiem okazać, że jedna z mam ma zacięcie matematyczne, inna znakomicie radzi sobie z zajęciami plastycznymi. Nie tylko ułatwia to pracę i odciąża rodzica, ale pozwala też na kontakt z innymi, bardzo istotny dla rozwoju społecznego. Istnieją również przypadki, w których to dyrektor odpowiedniej placówki zaleca nauczanie dziecka przez wykwalifikowanego nauczyciela.
Jakie warunki musi spełniać domowe przedszkole?
Według prawa każdy rodzic, który chce uczyć swoje dziecko w domu ma obowiązek złożyć wniosek do dyrekcji przedszkola, do którego zostało przyjęte jego dziecko o możliwość nauczania domowego. Przedszkole określa w tym wypadku wymagania, które musi spełniać taka forma edukacji. Oczywiście wymagane jest realizowanie podstawy programowej wychowania przedszkolnego, a przed podjęciem nauki w szkole uzyskanie opinii poradni psychologiczno- pedagogicznej, która określi gotowość dziecka do podjęcia nauki w szkole.
Według ustawy rodzice wychowują dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami, uwzględniając poziom rozwojowy, poglądy, wolność sumienia i wyznania.
Innym pomysłem jest posłanie dziecka lub założenie domowego przedszkola, w którym grupa może liczyć nawet kilkoro dzieci. W tym wypadku, aby sprawować edukację przedszkolaka należy spełnić pewne warunki regulowane ustawą. Jest to już bowiem zorganizowana forma edukacji dzieci, podlegająca kontroli Ministerstwa Edukacji Narodowej. Zorganizowanie nauczania w takim systemie wymaga zatrudnienia nauczyciela, zalegalizowania działalności i uzyskania zgody na prowadzenie działalności edukacyjnej.
Jaki program należy realizować w domowym przedszkolu?
Najważniejsze jest realizowanie podstawy programowej wychowania przedszkolnego. W przypadku zorganizowanych form nauczania ważny jest również formalny wymóg czasowy, który wynosi min. 12 godzin tygodniowo przeznaczonych na realizację podstawy programowej.
Forma nauczania domowego czy koncepcja, według której kształcone są dzieci jest tu dowolna. Ważne jest, aby nauczanie było zgodne z poglądami i przekonaniami, nie godząc w indywidualność dziecka.
Plusy domowego przedszkola
- kameralna atmosfera pozwala na indywidualne podejście do dziecka i skupienie się na jego potrzebach
- formę pracy można dostosować do możliwości i oczekiwań malucha
- rozwija się większa więź z rodziną, bliskimi
- dzieci nie poddawane schematycznej formie nauczania zinstytucjonalizowanego mają większą możliwość na rozwój autonomii, samodzielności i odkrywania w procesie kształcenia. Nauczyciel - rodzic dba o to, aby w odpowiednim momencie, zgodnym z gotowością lub potrzebami dziecka zaproponować dane treści nauczania lub wypełniać braki edukacyjne , istotna jest tu dokładna znajomość swojego ucznia. Ten model poniekąd przypomina koncepcję Montessori - „uczę się we własnym tempie”, o co niestety często trudno przy dużej grupie dzieci w tradycyjnych placówkach
- dzieci mają większe szanse na rozwijanie swoich pasji i zainteresowań, rodzice skupiają się na tym, co pasjonuje dzieci, poprzez pracę w terenie mają większą możliwość kontaktu z otoczeniem i życiem kulturalnym
- większa kontrola nad wpływami środowiska zewnętrznego
- nauczanie domowe jest wolne od narzucanych w nauczaniu masowym przekonań, koncepcji, często religijnych poglądów, z którymi nie zgadzają się wszyscy rodzice
Choć nauczanie domowe poza przypadkami zalecanego z różnych względów nauczania indywidualnego nie jest rozpowszechnione w Polsce na szeroką skalę, coraz częściej znajduje swoich zwolenników. Warto przeanalizować korzyści wynikające z takiej formy nauczania, jednak z pewnością przeprowadzone przez świadomych rodziców czy nauczycieli nie przyniesie negatywnych skutków. Zdecydowanie jest to pomysł dla zdeterminowanych i świadomych rodziców.
To jeden z tekstów w ramach naszej Akcji: Edukacja.
Więcej informacji o rekrutacji do przedszkoli i zmianach w edukacji znajdziesz tu.